Typologia sprawców

 W 1997 roku amerykańscy psycholodzy prowadząc w Stanach Zjednoczonych kampanię przeciw
  przemocy w pracy wyróżnili trzy typy firmowych prześladowców :
          1.  Chroniczny
          2.  Przypadkowy
          3.  Oportunista

                                                   1. Chroniczny
         To typ któremu prześladowanie ofiary sprawia autentyczną satysfakcję, u podstaw jego zachowania leżą najczęściej zaburzenia osobowości.

                                                    2. Przypadkowy
         Sprawia wrażenie człowieka nieświadomego skutków swoich działań.

                                                    3. Oportunista
        Typ najczęściej spotykany w dążeniu do rozwoju własnej kariery, nie cofnie się przed żadnym zachowaniem.Jeżeli dochodzi do wniosku, iż szykanowanie pracownika ułatwi mu awans, może być pewnym
że podejmie tego typu działanie. Warunkiem są jedynie sprzyjajace okoliczności organizacyjne - atakuje gdy wyczuwa słabość swej ofiary.


                                                   Klasyfikacja obrazowa
 W książce pt."Bull at work" ( " Oprawca w pracy") autorzy proponują bardziej obrazową klasyfikacje prześladowców wyróżniając cztery typy:

             1. Dwugłowy wąż lub  doktor Jekyii i mister Hyde
Miła powierzchowność , sympatyczny sposób bycia powoduje że pracownicy chętnie mu się zwierzają.Zdobywa w ten sposób informacje wykorzystując w niecnych celach.Oczekuje od pozostałych pracowników, że będą dostarczać pognębiających upatrzoną ofiarę.
              2. Wieczny kłamca
Kwestionuje wszystkie dokonania podwładnego, nieustannie doszukuje się błędów, manifestacyjne okazywanie braku szacunku,ignorowanie podwładnego, przybieranie niedbałych póz w trakcie rozmowy.
Napastliwy sposób prowadzenia rozmowy, lekceważenie wypowiedzi pracownika
               3.Dyktator
Nieustannie demonstruje ogrom swojej władzy,dążąc do całkowitego zniewolenia wybranej ofiary.Jest on tu ''PANEM I WŁADCĄ'' reszta to tylko pionki.
               4.Krzykliwy mimi 
Zachowuje się w sposób wyjątkowo hałaśliwy, impulsywnyi jest wybuchowy.Wprowadza atmosferę nieustannego strachu , nerwowości i zastraszenia

                                     Mobing a konflikt
W przypadku konfliktu partnerzy mają, kontrole nad rozwojem wydarzeń.W mobbingu jedna ze stron czyli ofiara zazwyczaj pozostaje w relacji zależności, w stosunku do prześladowcy.Zjawisko przestaje istnieć w momencie w chwili odejscia osoby nękanej z miejsca pracy.




 

Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę

   Artykuł 94§3 KP stanowi, że pracownik u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia, może dochodzić od pracodawcy odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.


                                                                      Krzywda
Cechą charakterystyczna szkody niemajątkowej jest to iż, poniesionego uszczerbku nie da się ocenić w pieniądzu.
Krzywda jest szkodą nie majątkową i nie można jej wymierzyć w kategoriach ekonomicznych.Polega ona na ujemnych przeżyciach poszkodowanego związanych z cierpieniem fizycznym ,psychicznym i moralnym.

Przesłanki do przyznania zadośćuczynienia pieniężnego w Kodeksie cywilnym oraz w Kodeksie pracy

   - Zgodnie z art.24 § 1 zd. ostatnie na zasadach przewidzianych w kodeksie ten, czyje dobro osobiste zostało                      naruszone może żądać zadośćuczynienia pieniężnego
   - Przepisy o zadośćuczynieniu nie rozstrzygają jednak samodzielnie przesłanek, od których zależy przyznanie.
Należy zwrócić uwagę na konieczność zastosowania w tym przedmiocie niektórych przepisów ogólnych.
  - Sąd Najwyższy stwierdził iż zaniechanie obowiązków przez pracodawcę, prowadzące do uszczerbku na zdrowiu pracownika, jest podstawą do żądania zadośćuczynienia - trzeba jednak wykazać związek pomiędzy zawinionym zachowaniem pracodawcy a kłopotami zdrowotnymi pracownika.

                                                                     art.448 KC
   Zgodnie zaś z normą art.448KC w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia. Lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny.

  Przesłanką odpowiedzialności z art.448KC jest nie tylko bezprawne, ale i zawinione działanie
  sprawcy naruszenia dobra osobistego.


                                                                    art.444 KC
  W przypadku uszkodzenia ciała wywołania rostroju zdrowia zgodnie z art.444KC naprawienie szkody obejmuje wszystkie wynikłe z tego powodu koszty.
Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawy szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną
na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na na koszty do przygotowania innego zawodu.
Podstawą prawa do renty w myśl art.444§2 KC jest nie sam rostrój zdrowia, lecz jego następstwo w postaci utraty zdolności do pracy zarobkowej oraz powstania szkody, jaką jest utrata lub zmniejszenie dochodów.

Z uzasadnienia Uchwały Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna,Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 04.03.1999r

W ocenie Sądu  Najwyższego przesłankami nabycia przez pracownika prawa do odszkodowania
 z tego tytułu są:

- rozwiązanie przez pracownika umowy o pracę w określony sposób "trybie" , a mianowicie bez
  zachowania okresu wypowiedzenia
- dopuszczanie się przez pracodawcę ciężkiego naruszania podstawowych obowiązków
   wobec pracownika
- Art.94[3] w §4 i 5 K.p. stanowi iż pracownik, który wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę 
   ma prawo dochodzić od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie
   za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów.

Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy,Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 29.06.2005

    Zachowanie pracownika na stanowisku kierowniczym polegającym na ubliżaniu
    współpracownikom może być zakwalifikowane jako ciężkie naruszanie podstawowych obowiązków
    pracowniczych art.52 § 1pkt 1 kp.

           

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dn. 17.04.2007

Zgodnie z art.94[3] kodeksu pracy mobbing polega na uporczywym i długotrwałym nękaniu
lub zastraszaniu pracownika,wywołującym u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodującym jego poniżenie,ośmieszenie lub izolowanie w zespole.

Pracodawca jest oczywiście obowiązany przeciwdziałać takim praktykom.

Pracownik może dochodzić od firmy zadośćuczynienie za doznaną krzywdę i odszkodowania.